Mini-raadsenquête: “Vastgoedorganisatie Rotterdam nooit op orde geweest”

De commissie constateert tekortkomingen op het gebied van automatisering, de werkprocessen en bemensing gedurende de hele onderzoeksperiode (2006 tot en met 2016). Dit is tegenstrijdig met de begin 2014 aan de raad verstrekte informatie. Toen is gemeld dat de vastgoedorganisatie op orde was.

De commissie constateert verder een grote afstand tussen de medewerkers/uitvoering aan de ene kant en het bestuur en het management aan de andere kant. Onderdeel van de cultuur op de werkvloer was het mijden van escalatie en het zoeken naar eigen oplossingen. Andersom vertrouwden management, directie en bestuur blind op de professionaliteit van de medewerkers.

Fraude en onvoldoende gevolgde werkprocessen

Primair ligt de oorzaak van de fraudezaak Boompjeskade, waar de gemeente voor ruim € 8 miljoen is benadeeld, bij diegenen die met opzet hebben gehandeld. Als echter in de vastgoedorganisatie de opgestelde werkprocessen waren gevolgd, was de fraudezaak Boompjeskade waarschijnlijk voorkomen en zeker eerder geconstateerd. Ditzelfde geldt voor het niet opvolgen van een eenduidig advies (na een kredietwaardigheidscheck) om niet met de betrokken huurder in zee te gaan. Altijd beschikbare financiële detailoverzichten, dus ook tijdens de invoering van een nieuw systeem, zijn door medewerkers en management onvoldoende benut. Analyse van deze overzichten had de onregelmatigheden in de uitgaven voor het pand Boompjeskade onmiddellijk aan het licht gebracht.

Tekortkomingen bestuurlijke afwikkeling

Er zijn tekortkomingen geweest in de bestuurlijke afwikkeling van de Boompjeskade. Zo was de berichtgeving van het college aan de gemeenteraad in oktober 2016 dat managementinformatie op detailniveau zou ontbreken, onjuist. Verder was extra onderzoek noodzakelijk, onder meer omdat informatie in een eerder stadium over het hoofd was gezien. Daarnaast waren het plotselinge vertrek van de hoogste direct ambtelijk eindverantwoordelijke en de communicatie daarover voor de vastgoedorganisatie verwarrend. Dit leidde tot onzekerheid en gevoelens van onveiligheid bij medewerkers.

Aanbevelingen commissie

De commissie doet negen aanbevelingen. Deze zijn voor een deel specifiek gericht op structurele verbetering van de vastgoedorganisatie; voor een ander deel zijn de aanbevelingen algemeen en van toepassing op de gehele gemeentelijke organisatie. Geadviseerd wordt om bestaande afspraken en processen na te leven en lopende verbeterplannen uit te voeren. Ook dienen softwaresystemen beter op elkaar aan te sluiten. Verder moeten afspraken over mandaten en autorisaties beter in de systemen worden geborgd en beter worden nageleefd.

Hoe verder?

De enquêtecommissie heeft niet de opdracht gekregen om onderzoek te doen naar de daders van de fraude, of waar de verdwenen miljoenen zijn gebleven. Die verantwoordelijkheid ligt bij het Openbaar Ministerie, dat strafrechtelijk onderzoek uitvoert naar de fraude. Dat onderzoek loopt nog.

Naar verwachting bespreekt de gemeenteraad het rapport van de enquêtecommissie inclusief alle conclusies en aanbevelingen op 29 juni.

Live uitzending

De presentatie is uitgezonden via ons raadsinformatiesysteem. De bijeenkomst is daar ook achteraf terug te kijken.

Kijk op de webpagina van de onderzoekscommissie voor meer achtergrondinformatie.

Onderzoekscommissie

De heer B.J. (Bart Joost) van Rij (Leefbaar Rotterdam) is namens de gemeenteraad de voorzitter van de commissie die de uitvoering van de mini-raadsenquête en het proces bewaakt. De onderzoekscommissie bestaat verder uit de heren L.P.M. (Leo) de Kleijn (plaatsvervangend voorzitter, SP), L.C. (Leo) Bruijn (PvdA), S. (Stefan) Kroon (D66) en A. (Aydin) Peksert (Nida).