Uit recent gemeentelijk onderzoek blijkt dat de meeste leegstaande woningen in Rotterdam zich bevinden in de particuliere huursector. Tussen 2018 en 2024 stonden jaarlijks gemiddeld 17.430 woningen leeg, waarvan 9.580 woningen particulier verhuurd worden. Woningcorporaties hadden gemiddeld 6.200 leegstaande woningen. Bij eigenaar-bewoners stonden 180 woningen leeg. Van 1.470 leegstaande woningen is het eigendom onbekend. De gemeente verkent nieuwe maatregelen om deze leegstand terug te dringen.

Belangrijkste bevindingen

• Leegstand per categorie woningen (2018–2024):
• Particuliere verhuurders: 9.580 woningen (13,4% leegstand).
• Bij kleinere verhuurders (1-9 woningen) is het leegstandspercentage het hoogst: 19,2%.
• Corporaties: 6.200 woningen (4,4% leegstand).
• Eigenaar-bewoners: 180 woningen (0,2% leegstand).
• De leegstand met “eigendom onbekend” (1.470 woningen), komt onder meer door nieuwbouwwoningen, deze staan leeg voordat bewoners de nieuwe woning betrekken.
• Administratieve versus werkelijke leegstand:
  Het administratieve leegstandspercentage ligt op 5,5%, terwijl het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) aangeeft dat de werkelijke leegstand rond 3% ligt. Het CBS kan namelijk met cijfers van de energiebedrijven nauwkeuriger bepalen of er sprake is van echte leegstand. Is er sprake van substantieel energieverbruik, dan is er geen sprake van echte leegstand. Een verklaring hiervoor is onder meer dat iemand die maar een paar maanden op een adres verblijft, zich niet bij de gemeente hoeft te registreren.

Oorzaken leegstand
Leegstand kan verschillende oorzaken hebben, waaronder:

• Frictieleegstand (noodzakelijke tijd tussen verkoop, verhuizing of renovatie),
• Tijdrovende afhandeling van erfenissen,
• Speculatie en tweede-woninggebruik (pied-à-terres)
• Onderhoudsproblemen, vooral bij kleine, vooroorlogse woningen.

Acties en mogelijke aanpak
Wethouder Chantal Zeegers (o.a. Bouwen en Wonen): “In een tijd waarin veel inwoners op zoek zijn naar een woning, is het belangrijk om leegstand zoveel mogelijk te beperken. We werken samen met woningcorporaties om leegstand beter te monitoren en te verkorten. We onderzoeken  welke maatregelen het meest effectief zijn om leegstand aan te pakken en woningen sneller beschikbaar te maken”.

Eerdere ervaringen uit steden zoals Amsterdam tonen aan dat een leegstandsaanpak de duur van leegstand kan verkorten, maar niet direct het percentage verlaagt.

Bij woningcorporaties is de gemeente in gesprek om de leegstandsduren beter te monitoren. Binnen gemeentelijk woningbezit vanuit het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ) wordt ingezet op het verkorten van de leegstand in dit bezit door tijdelijke verhuur. Voor particuliere verhuurders liggen er kansen, maar de diversiteit en technische staat van de woningen maken dit complexer.

Volgende stappen:

De gemeente onderzoekt welke instrumenten effectief zijn om de leegstand verder terug te dringen en zal de gemeenteraad hierover op de hoogte houden.

Kernpunten op een rij:

1. De meeste leegstand zit bij kleinere particuliere verhuurders.
2. Administratieve leegstand ligt hoger dan de werkelijke leegstand.
3. De gemeente verkent nieuwe maatregelen tegen leegstand.