Rotterdam laat de kostendelersnorm los vanaf 1 juli 2022. Inwonende jongeren van 21 tot 27 jaar tellen dan niet langer mee als kostendeler van ouders of andere huisgenoten met een bijstandsuitkering. Zij hoeven niet langer te vrezen voor een lagere uitkering. Daarmee loopt de gemeente vooruit op de landelijke wijziging van de Participatiewet in 2023. Dat staat in de Tertaalmonitor die het college van B&W deze week aan de gemeenteraad heeft aangeboden.

De gedachte achter de kostendelersnorm is dat als mensen in één huis wonen, ze ook de kosten kunnen delen. Met gevolgen voor de hoogte van een uitkering, die wordt namelijk lager. Wethouder Richard Moti (o.a. Werk en Inkomen): “We zien dat gezinnen door deze norm in de problemen komen. Ouders met een uitkering durven hun kinderen van 21 jaar of ouder geen onderdak meer te bieden, omdat ze vrezen voor een lagere uitkering. Daardoor ontstaan er soms conflicten binnen gezinnen. Door de norm los te laten, willen we voorkomen dat jongeren gedwongen op zichzelf moeten gaan wonen of zelfs geen dak boven hun hoofd meer hebben.” De wijziging gaat in de zomer in, maar tot die tijd gaat de gemeente al vrijstelling van de norm verlenen als de situatie daar aanleiding toe geeft.

Menselijke maat
Deze Tertaalmonitor kijkt ook terug op de afgelopen collegeperiode 2018 – 2022 die in het teken stond van een betere dienstverlening aan Rotterdammers in de bijstand. Moti: “We hebben meer medewerkers aangenomen om Rotterdammers beter te helpen bij de aanvraag van een uitkering. We werken vanuit vertrouwen in plaats van wantrouwen en vragen minder informatie op. Door deze kortere aanvraagprocedure is de wachttijd voor een uitkering ongeveer gehalveerd. De aanvraag is nu meestal al binnen twee weken afgehandeld. Dat geeft mensen financiële rust en daarmee ruimte om op zoek te gaan naar een baan. Het aantal klachten daalt mee met 50%, wat bevestigt dat we met de verbeteringen in onze dienstverlening op de goede weg zijn.  Meer oog voor de menselijke maat en een positievere houding vanuit de gemeente speelt daar ook een rol in. Dat zien we terug in de afname van zo’n 30% in het aantal klachten over de bejegening.” Rotterdammers met een uitkering mogen voortaan 1200 euro per jaar aan giften ontvangen Ook is een groot aantal brieven makkelijker leesbaar gemaakt. Verder zijn de controles op uitkeringen veranderd. Medewerkers van de gemeente benaderen mensen actief om samen met hen te kijken of er wijzingen zijn in de persoonlijke situatie zijn die invloed hebben op de hoogte van de uitkering. Zo zet de gemeente alles op alles om boetes te voorkomen. De nieuwe dienstverlening geeft invulling aan de ambitie om niet alleen naar de regels, maar juist naar de persoonlijke situatie van de Rotterdamse werkzoekenden te kijken. Een cultuuromslag die volgens wethouder Moti hard nodig was.

Minder Rotterdammers in de bijstand
Ook wordt teruggekeken op twee jaar coronamaatregelen en de impact die deze hebben gehad op de economische situatie en daarmee op de arbeidsmarkt. Toch is er nog een daling van het aantal bijstandsgerechtigden gerealiseerd. Rotterdam begon de collegeperiode met 37.667 bijstandsgerechtigden. De teller stond eind december 2021 op 34.624 uitkeringen. Een recordaantal van bijna 17.000 Rotterdammers hebben de afgelopen vier jaar een nieuwe baan gevonden en zijn de bijstand uitgestroomd.

De Tertaalmonitor geeft een beeld van de laatste ontwikkelingen op het gebied van werk en inkomen.